Φίμωση - Παραφίμωση Πέους - Περιτομή

Η φίμωση είναι η στένωση της ακροποσθίας (του δέρματος που καλύπτει τη βάλανο του πέους), με αποτέλεσμα την αδυναμία αποκάλυψης της βαλάνου. Όταν λοιπόν το δέρμα αυτό παρουσιάζει συρρίκνωση ή στένωση, τότε παρουσιάζεται η φίμωση. Παρότι είναι φυσιολογικό στην νεογνική ηλικία των περισσότερων αγοριών να μην είναι δυνατή η αποκάλυψη της βαλάνου, εντούτοις στην εφηβική ηλικία αυτό αποτελεί παθολογικό πρόβλημα. Η φίμωση διακρίνεται σε τρεις διαφορετικές κλινικές καταστάσεις, αναλόγως του αιτίου που οφείλεται:

• στη φίμωση από βαλανοποσθικές συμφύσεις (συνήθως ως συνέπεια φλεγμονών ή χειρισμών για την αποκάλυψη της βαλάνου)
• στη στένωση του δακτυλίου της ακροποσθίας (του έσω πετάλου)
• στην ουλώδη στένωση της ακροποσθίας (σκληρο-ατροφικός λειχήνας)

Μάλιστα σε πολλούς εφήβους με πρόβλημα φίμωσης, λόγω κάποιων απότομων χειρισμών στην περιοχή, ή λόγω κάποιας μόλυνσης από κακή υγιεινή, παρουσιάζεται η επώδυνη κατάσταση της παραφίμωσης. Στην παραφίμωση συμβαίνει η ακροποσθία να είναι τραβηγμένη προς τα πίσω, χωρίς όμως να μπορεί να επανέλθει στην αρχική της θέση με αποτέλεσμα να «στραγγαλίζει» τη βάλανο και να της δημιουργεί επώδυνο οίδημα και διόγκωση λόγω ισχαιμίας της βαλάνου. Αυτή η κατάσταση θεωρείται επείγουσα και εξαιρετικά επώδυνη αφού με την πάροδο του χρόνου είναι δυνατό να προκαλέσει διαταραχές αιμάτωσης ως και νέκρωση της βαλάνου.

Συμπτωματολογία:

Η αδυναμία έλξης της ακροποσθίας ώστε να αποκαλυφθεί η βάλανος, δυσχεραίνει τον σωστό καθαρισμό της περιοχής, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης μικροβιακών ή και μυκητιασικών λοιμώξεων κάτω από την ακροποσθία (βαλανίτιδες). Άλλα συμπτώματα που μπορεί να οφείλονται στην φίμωση είναι:

• Επώδυνη ούρηση (συχνά καύσος)
• Πόνο και δυσχέρεια κατά την διάρκεια της σεξουαλικής δραστηριότητας
• Στυτική δυσλειτουργία, πρόωρη εκσπερμάτιση
• Υπογονιμότητα

​

Αίτια:

• Η συγγενής ανατομική ανωμαλία της περιοχής.
• Οι χρόνιες φλεγμονές λόγω κακής τοπικής υγιεινής στη βάλανο και στην ακροποσθία (βαλανοποσθίτιδα), που δεν αντιμετωπίζονται σωστά.
• Οι φλεγμονές λόγω αρρύθμιστου σακχαρώδη διαβήτη
• Ο τραυματισμός κατά τη σεξουαλική πράξη
• Η μη έγκαιρη αντιμετώπιση της φίμωσης ειδικά στους ενήλικες μπορεί να προκαλέσει:
• Υποτροπιάζουσες φλεγμονές της βαλάνου και της ακροποσθίας
• Τέλεια απόφραξη της βαλάνου που μπορεί να έχει ως συνέπεια ακόμα και την αδυναμία ούρησης
• Παραφίμωση
• Αδυναμία διάγνωσης καρκινωμάτων του πέους εφόσον δεν αποκαλύπτεται η βάλανος
• Σχηματισμό ραγάδων (μικρές ρήξεις) του δέρματοςΤονίζουμε ιδιαίτερα ότι η επιπλοκή της παραφίμωσης χρήζει επείγουσας αντιμετώπισης, αφού το στενό στόμιο δημιουργεί δακτυλιοειδή περίσφιξη στο πέος εμποδίζοντας τη φυσιολογική κυκλοφορία του αίματος. Αν η παραφίμωση παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να προκαλέσει ισχαιμία και νέκρωσης της περιοχής.

​
Θεραπεία:

Στην φίμωση τα είδη των θεραπειών που ακολουθούνται είναι:

• η συντηρητική (φαρμακευτική)
• η χειρουργική

Όταν η φίμωση είναι σε αρχικό στάδιο και οφείλεται σε κάποια δερματολογική πάθηση ή φλεγμονή της περιοχής, τότε συνίσταται από τον ουρολόγο η τοπική χρήση αλοιφών. Όταν όμως το δέρμα της ακροποσθίας δεν επιδέχεται φαρμακευτικής αντιμετώπισης, η θεραπεία εκλογής είναι η χειρουργική επέμβαση - περιτομή. Η περιτομή είναι η επέμβαση που εφαρμόζεται στην συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών με φίμωση. Κατά την επέμβαση, ο ουρολόγος αφαιρεί το παθολογικό δέρμα και το εστενωμένο τμήμα του έσω πετάλου και ενεργεί πλαστική συρραφή της ακροποσθίας. Η επέμβαση γίνεται με τοπική ή γενική αναισθησία, διαρκεί 30-45 λεπτά και δεν χρειάζεται νοσηλεία πέρα από λίγες ώρες. Για την πλήρη επούλωση της περιοχής συνήθως απαιτούνται 25 με 30 ημέρες.

Η περιτομή αποτελεί ασφαλή και συνηθισμένη χειρουργική διαδικασία παγκοσμίως. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια αρκετοί άνδρες την επιλέγουν αφού προσδίδει ιδιαίτερα οφέλη στην υγεία της περιοχής, όπως:

• Για αισθητικούς λόγους αφού το πέος είναι πιο καθαρό.
• Για σεξουαλικούς λόγους αφού σε κάποιους συμβάλει στη θεραπεία της πρόωρης εκσπερμάτισης.
• Μειώνει τον κίνδυνο λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος.
• Μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου του πέους και διάγνωσης αυτού
• Μειώνει τον κίνδυνο των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων λοιμώξεων.

Η περιτομή αποτελεί την άμεση χειρουργική αντιμετώπιση στην επιπλοκή της παραφίμωσης. 

Ο Βραχύς χαλινός

Ο χαλινός είναι μία δερματική πτυχή που ενώνει το κεφάλι του πέους με το δέρμα που το καλύπτει. Πρόκειται δηλαδή για μια πτυχή του δέρματος, που ενώνει την κάτω επιφάνεια της βαλάνου, με την ακροποσθία. Πολύ συχνά αυτή η δερματική πτυχή είναι εξαιρετικά κοντή σε μήκος (βραχύς χαλινός), ή πιο κοντή και έτσι όταν το πέος βρίσκεται σε στύση εμποδίζει την αποκάλυψη της βαλάνου. Μερικές φορές παρότι μπορεί η βάλανος να αποκαλύπτεται, λόγω της έλξης από τον βραχύ χαλινό, κάνει κάμψη προς τα κάτω.

Αίτια

Ο βραχύς χαλινός αποτελεί μία εκ γενετής ανατομική δυσμορφία που ο άνδρας συνήθως τη διαπιστώνει στην
περίοδο της εφηβείας με την αρχή της σεξουαλικής ζωής του.

​

Συμπτωματολογία

Tα προβλήματα που μπορεί να δημιουργήσει ο βραχύς χαλινός είναι τα εξής:

• Έλξη της βαλάνου προς την κάτω επιφάνεια του κορμού του πέους με αποτέλεσμα το πέος να μην ευθυγραμμίζεται και να φαίνεται μικρότερο.
• Πολλές φορές καθιστά δύσκολη την εφαρμογή του προφυλακτικού.
• Επώδυνες σεξουαλικές πράξεις.
• Μερική ή ολική ρήξη του χαλινού κατά τη φάση της σεξουαλικής πράξης με πόνο και αιμορραγία.
• Λοιμώξεις και βαλανοποσθίτιδες.
• Επίσης μπορεί να παρατηρηθεί μεγαλύτερο άνοιγμα του έξω στομίου της ουρήθρας λόγω του τραβήγματος "σκισίματος" που προκαλείται από τον βραχύ χαλινό.
• Η ενόχληση και ο πόνος στην περιοχή του χαλινού κατά την σεξουαλική επαφή πολλές φορές επηρεάζει αρνητικά την σκληρότητα της στύσης του πέους.

Υποτροπή

Αν ένας βραχύς χαλινός παραμεληθεί και δεν επιδιορθωθεί από τον ουρολόγο, τότε είναι σύνηθες να παρουσιάζονται ορισμένες επιπλοκές όπως:

• Ψυχολογική επιβάρυνση και δυσφορία του άνδρα για σεξουαλική επαφή.
• Δημιουργία μικρορήξεων και εκδορών στην περιοχή από τραυματισμούς κατά την σεξουαλική επαφή, οι οποίες οδηγούν σε περαιτέρω ανάπτυξη ουλώδους ιστού στον χαλινό και σε βαθμιαία επιδείνωση της κατάστασης.

Θεραπεία

Η θεραπεία στην περίπτωση βραχύ χαλινού είναι χειρουργική και γίνεται με την διατομή του, από τον ουρολόγο. ​Η διατομή του χαλινού είναι μία μικρή επέμβαση ρουτίνας και σχετικά απλή. Γίνεται με την κλασική χειρουργική μέθοδο, με laser ή διαθερμία, υπό τοπική αναισθησία και διαρκεί λίγα λεπτά. Η διαδικασία είναι τελείως ανώδυνη, αναίμακτη με άριστο αποτέλεσμα και άμεση ανακούφιση των συμπτωμάτων. Ο ασθενής δεν χρειάζεται νοσηλεία, μπορεί άμεσα να συνεχίσει τις κοινωνικές του δραστηριότητες και να έχει μία ολιγοήμερη και ομαλή μετεγχειρητική πορεία. Η σεξουαλική επαφή επιτρέπεται μετά την επούλωση του τραύματος. Βάσει των προαναφερθέντων αντιλαμβανόμαστε ότι οι ασθενείς με βραχύ χαλινό δεν έχουν κανένα απολύτως λόγο να μην επιδιορθώσουν άμεσα το πρόβλημα τους, στον ουρολόγο τους. Η αποκατάσταση του προβλήματος δεν απαλλάσσει τον άνδρα μόνο από τα δυσάρεστα σωματικά συμπτώματα, αλλά του βελτιώνει την ψυχολογία και του ανανεώνει το πεσμένο του ηθικό.

Νόσος Peyronie

Νόσος Peyronie ονομάζεται η κάμψη του πέους η οποία δημιουργείται από την συσσώρευση ινώδους ουλώδες ιστού στον ινώδη χιτώνα του πέους κάτω από το δέρμα.
Ο σχηματισμός αυτού του ουλώδους ιστού ονομάζεται πλάκα. Αυτή η πλάκα προκαλεί την κάμψη του πέους όταν είναι σε στύση, καθιστώντας τη σεξουαλική επαφή δύσκολη και μερικές φορές επώδυνη. Η νόσος παρατηρήθηκε για πρώτη φορά τον 18ο αιώνα, από τον Γάλλο ιατρό & χειρουργό Φρανσουά Ζιγκό ντε λα Περονί. Ο επιπολασμός της νόσου, ανέρχεται στο 15% των ανδρών παγκοσμίως και συνήθως εμφανίζεται στους άνδρες γύρω στα 50.

Συμπτωματολογία

Η νόσος Peyronie ξεκινάει σαν ένα μικρό πρήξιμο, πάχυνση ή φλεγμονή, στην πάνω ή κάτω επιφάνεια του πέους, το οποίο εξελίσσεται και σκληραίνει βαθμιαία.
Ταυτόχρονα το πέος αρχίζει να κάμπτει και να αποκτά κλίση ή να παραμορφώνεται όταν είναι σε στύση. Τα πρώιμα στάδια της φλεγμονώδους φάσης διαρκούν περίπου 18 με 24 μήνες. Στην συνέχεια, ακολουθεί το ινωτικό στάδιο της νόσου και ο ουλώδης ιστός εξελίσσεται δίνοντας την κάμψη και την παραμόρφωση του πέους.
​

Η νόσος Peyronie εκτός από την δυσμορφία που προκαλεί στο πέος, συσχετίζεται και με την εμφάνιση στυτικής δυσλειτουργίας. Η νόσος μπορεί να προκαλέσει ενίοτε διαταραχή της αρτηριακής παροχής και του φλεβοαποφρακτικού μηχανισμού που είναι υπεύθυνος για την διατήρηση της στύσης. Τα συμπτώματα διαφέρουν ανάλογα με το στάδιο της νόσου και εκδηλώνονται ως:

• Τοπικός πόνος
• Ψηλάφηση σκληρών σημείων (πλακών), κάτω από το δέρμα του πέους ή στένωση σε ένα συγκεκριμένο σημείο
• Κάμψη του πέους κατά την στύση είτε προς τα πάνω, είτε προς τα κάτω , είτε πλαγίως
• Πόνος στο πέος κατά τη στύση & δυσχέρεια στην επίτευξη σεξουαλικής επαφής
• Εμφάνιση στυτικής δυσλειτουργίας
• Μείωση του μήκους του πέους

Αίτια

Εκτός από την συγγενή κάμψη του πέους, η αιτιολογία της νόσου δεν είναι απολύτως γνωστή. Εν τούτοις πολλοί ερευνητές έχουν προτείνει μία σειρά ενοχοποιητικών παραγόντων, όπως:

• Μικροτραυματισμός η και τραυματισμός του πέους κατά την διάρκεια της σεξουαλικής πράξης (συνήθως με την σύντροφο από πάνω), με αποτέλεσμα πιθανή βλάβη στα αιμοφόρα αγγεία, εσωτερική αιμορραγία, μικρορήξη ή και σημαντική ρήξη του ινώδους χιτώνα και τελικά δημιουργία ουλώδους ιστού κατά την φάση επούλωσης.
• Διάφοροι γενετικοί παράγοντες και αυτοάνοσα συμπλέγματα, όπως ρευματοειδής αρθρίτιδα, ερυθηματώδης λύκος, συστηματική αγγειακή νόσος, σακχαρώδης διαβήτης, αρτηριακή υπέρταση.
• Μικροβιακοί παράγοντες & φλεγμονές που μειώνουν την ελαστικότητα του πέους.
• Ηλικιακοί παράγοντες & ενδεχομένως τα χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης.

Διάγνωση

Η διάγνωση της νόσου Peyronie γίνεται από τον ουρολόγο βάσει του ιστορικού και της κλινικής εξέτασης. Μερικές φορές οι ασθενείς παρέχουν και φωτογραφικό υλικό που βοηθά στην διάγνωση. Επιπροσθέτως ο ουρολόγος θα παραπέμψει τον ασθενή για απεικονιστικές εξετάσεις, όπως: Triplex υπερηχογράφημα πέους, ακτινογραφία και μερικές φορές μαγνητική τομογραφία πέους.

Θεραπεία

Παρότι η χειρουργική επέμβαση θεωρείται ως θεραπεία εκλογής στην νόσο Peyronie, ωστόσο κατά καιρούς έχουν προταθεί κάποιες φαρμακευτικές αγωγές, χωρίς όμως να έχουν δώσει σταθερά και αξιόπιστα αποτελέσματα. Η φαρμακευτική αγωγή συνήθως συμπεριλαμβάνει βιταμίνη Ε, βιταμίνη C, potaba, ταμοξιφαίνη, κολχικίνη κ.α. για την σταθεροποίηση της νόσου. Άλλες θεραπείες όπως η ακτινοβολία και η εξωσωματική λιθοτριψία μπορούν να βοηθήσουν στον πόνο αλλά όχι στην κάμψη του πέους. Στην χειρουργική θεραπεία υπάρχουν τρεις χειρουργικές μέθοδοι για να επιλέξει ο ουρολόγος, ανάλογα με το είδος και το βαθμό της κάμψης, τη θέση του ουλώδους ιστού και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων στον ασθενή.
Η χειρουργική θεραπεία πρέπει να λαμβάνει χώρα τουλάχιστον 1 έτος από την πρωτοεμφάνιση της νόσου μέχρι αυτή να σταθεροποιηθεί. Οι επεμβατικές επιλογές είναι οι εξής:

• Η συρραφή της μη προσβεβλημένης πλευράς με αποτέλεσμα την μείωση της κάμψης και την ευθυγράμμιση του πέους.
• Η εκτομή της πλάκας και η μεταμόσχευση ιστού που επιτρέπει στους ασθενείς να ανακτήσουν το χαμένο μήκος ή την περίμετρο του πέους τους, αφού το πέος τεντώνεται και ισιώνει.
• Τα εμφυτεύματα πέους ή αλλιώς πεϊκές προθέσεις. Οι πεϊκές προθέσεις εισάγονται χειρουργικά στο πέος και διογκώνονται με αντλία που εμφυτεύεται στο όσχεο του ασθενούς, για την επίτευξη της στύσης. Οι πεϊκές προθέσεις χρησιμοποιούνται με επιτυχία ιδίως στις περιπτώσεις όπου συνυπάρχει σοβαρή στυτική δυσλειτουργία και νόσος Peyronie.

Η σύγχρονη εξέλιξη στην ουρολογική χειρουργική, καθιστά τις επεμβάσεις στο πέος, ιδιαίτερα επιτυχείς, ενώ ο ασθενής δεν χρειάζεται μακρά νοσηλεία και μπορεί να εξέλθει της κλινικής ακόμα και την ίδια ημέρα.

Πρόληψη

Η νόσος Peyronie είναι μια εκφυλιστική ασθένεια η οποία αν αφεθεί χωρίς θεραπεία θα συνεχίσει να επιδεινώνεται. Τα αποτελέσματα αυτής της νόσου είναι η βαθμιαία κύρτωση του πέους σε βαθμό που καθιστά αδύνατη τη σεξουαλική επαφή. Ωφέλιμο λοιπόν είναι κάθε άνδρας που θα διακρίνει κατά την ψηλάφηση στο πέος του, κάποια σκληρία ή πάχυνση, να απευθυνθεί άμεσα στο ουρολόγο του, για διερεύνηση και αντιμετώπιση πιθανής νόσου Peyronie.