Οι φλεγμονές του όρχεως

Οι δύο όρχεις βρίσκονται εντός του οσχέου που είναι ένας ανατομικός σάκος που αποτελείται από δέρμα με σμηγματογόνους και ιδρωτοποιούς αδένες. Οι δύο όρχεις διαχωρίζονται από το μεσόρχιο. Αρκετές φορές μπορεί να παρουσιαστεί στη περιοχή του οσχέου μία διόγκωση, η οποία μπορεί να οφείλεται σε απλά αίτια, όμως ορισμένες φορές μπορεί και να υποκρύπτονται σοβαρότερες παθήσεις όπως ο καρκίνος του όρχεως. Η αύξηση του μεγέθους του οσχέου, ο πόνος στους όρχεις, η ερυθρότητα της περιοχής , ο τοπικός πυρετός και η σκλήρυνση, μπορεί να οφείλονται σε μία σωρεία αιτίων και παθολογικών καταστάσεων που χρήζουν ανδρολογικής εξέτασης και διερεύνησης από τον ουρολόγο μας. Τέτοιες καταστάσεις μπορεί να είναι:

  • Ο τραυματισμός της περιοχής και η Αιματοκήλη
  • Η συστροφή του όρχεως
  • Η υδροκήλη
  • Η κιρσοκήλη
  • Οι φλεγμονές του Όρχεως
  • Η Ορχίτιδα και η Επιδιδυμίτιδα
  • Το οσχεϊκό απόστημα
  • Η κεραυνοβόλος γάγγραινα του οσχέου
  • Ο καρκίνος του όρχεως

​Πιο αναλυτικά οι φλεγμονές του όρχεως είναι:

Η Ορχίτιδα
Είναι μια οξεία φλεγμονή από μια ιογενή λοίμωξη όπως για παράδειγμα αυτή της παρωτίτιδας ή βακτηριακής λοίμωξης όπως της σύφιλης. Μπορεί να παρατηρηθεί σε όλες της ηλικίες και η κλινική της εκδήλωση είναι βαρύτερη όσο μεγαλώνει και η ηλικία του ασθενούς. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η ορχίτιδα πλήττει μόνο τον έναν όρχι, όμως πολλές φορές η λοίμωξη μπορεί να προχωρήσει στην επιδιδυμίδα, που είναι το σωληνάκι από το οποίο περνάνε τα σπερματοζωάρια από τον όρχι για να φτάσουν στον προστάτη. Στην ορχίτιδα παρατηρείται διόγκωση του όρχεως ή και της επιδιδυμίδας αντίστοιχα, συνοδευόμενη από έντονο πόνο, ερυθρότητα του οσχέου και πυρετό.

Η Επιδιδυμίτιδα

Η επιδιδυμίτιδα είναι η φλεγμονή της επιδιδυμίδας του όρχι. Η επιδιδυμίδα είναι κολλημένη πάνω στον όρχι και αποτελείται από ένα σωληνάριο με πάρα πολλές περιελίξεις. Αυτό το σωληνάριο έχει μήκος περίπου 7 μέτρα και μέσα από αυτό μεταφέρονται τα σπερματοζωάρια προς τους σπερματικούς πόρους. Η επιδιδυμίτιδα που προσβάλλει άνδρες άνω των 18 ετών που είναι σεξουαλικά ενεργοί και οφείλεται κατά κύριο λόγο σε σεξουαλικά μεταδιδόμενους μικροοργανισμούς. Η κοινή αιτία λοίμωξης της επιδιδυμίδας είναι από την εισόδου κάποιου μικροβίου από την ουρήθρα. Τέτοια μικρόβια είναι τα κολοβακτηρίδια, ο γονόκκοκος και τα χλαμύδια. Σε κάποιες ομάδες ασθενών, η επιδιδυμίτιδα μπορεί να είναι δευτεροπαθής και να οφείλεται σε κάποιο συστημικό νόσημα, όπως η φυματίωση και η βρουκέλωση, μεταδιδόμενο αιματογενώς ή μέσω των λεμφικών αγγείων.

Πολλές φορές επίσης, όταν παρουσιάζεται μία λοίμωξη στον προστάτη αδένα και κυρίως σε χρόνιες προστατίτιδες, τα μικρόβια μεταναστεύουν στο ευρύτερο ουρογεννητικό σύστημα προκαλώντας λοιμώξεις στις επιδιδυμίδες. Η επιδιδυμίτιδα διακρίνεται στην οξεία και την χρόνια μορφή της:

  • Στην οξεία περίπτωση, τα συμπτώματα είναι ο έντονος πόνος στους όρχεις , η διόγκωση ή και η σκλήρυνση των επιδιδυμίδων , η ερυθρότητα και η αύξηση της θερμοκρασίας στο όσχεο, η ευαισθησία στην ψηλάφηση των όρχεων και ο πόνος στην βουβωνική και στην κατώτερη κοιλιακή χώρα.
  • Στην χρόνια επιδιδυμίτιδα το κυρίαρχο σύμπτωμα είναι ο πόνος, ενώ μπορεί να συνυπάρχουν συχνουρία, δυσουρία, και αιμοσπερμία. Η επιδιδυμίτιδα είναι μία παθολογική κατάσταση που χρήζει άμεση αντιμετώπιση από τον ανδρολόγο – ουρολόγο αφού μπορεί να προκαλέσει ακόμα και μόνιμη απόφραξη των πόρων και κατά συνέπεια υπογονιμότητα.
    Η διάγνωση της επιδιδυμίτιδας γίνεται από τον ανδρολόγο - ουρολόγο με την κλινική εξέταση και το υπερηχογράφημα των όρχεων, ώστε να αποκλειστεί η πιθανότητα συστροφής του όρχεως , που είναι μία επείγουσα κατάσταση άμεσης χειρουργικής αντιμετώπισης.

Ο τραυματιμός των όρχεων και η Αιματοκήλη

Ο τραυματισμός του οσχέου και των όρχεων προκαλεί μεγάλο πόνο ακόμα και πρήξιμο, που όμως υποχωρούν προοδευτικά με τοπικά επιθέματα παγοκύστης και ανάπαυση. Εντούτοις μπορεί να προκληθεί αιμορραγία γύρω από τον όρχι και αιματοκήλη , ακόμα και ρήξη του όρχεως. Σε αυτές τις περιπτώσεις, απαιτείται άμεση χειρουργική επέμβαση.

Το οσχεϊκό απόστημα

Το οσχεϊκό απόστημα σχηματίζεται εντός του οσχέου από μικροβιακές φλεγμονές της περιοχής που δεν έχουν θεραπευτεί και παρατηρείται σε μεγαλύτερες ηλικίες. Στην κατάσταση αυτή επιβάλλεται η χειρουργική διάνοιξη και παροχέτευση του αποστηματικού υγρού.

Η κεραυνοβόλος γάγγραινα του οσχέου ή γάγγραινα Fournier

Η γάγγραινα Fournier χαρακτηρίζεται ως από μία τις πιο επείγουσες ουρολογικές καταστάσεις αφού συχνά οδηγεί σε θάνατο, ακόμα και μέσα σε λίγες ώρες. Ο ιατρικός όρος της νόσου οφείλεται στον αφροδισιολόγο Jean Alfred Fournier, ο οποίος ήταν και ο πρώτος που την διερεύνησε. Τα αίτια της οφείλονται στη συνεργική πολυμικροβιακή φλεγμονή της περιοχής, η οποία φλεγμονή δημιουργεί θρόμβωση των αγγείων , νέκρωση των ιστών , σηπτική καταπληξία και θάνατο. Τα πρώτα συμπτώματα εκδηλώνονται ως τοπική φλεγμονή και οίδημα στην περιοχή του οσχέου ή και στην ουροπρωκτογεννητική περιοχή, ανάλογα το σημείο της μόλυνσης. Κατά την εξέλιξη της νόσου, ακολουθούν ο υψηλός πυρετός με ρίγος, οίδημα και έντονος πόνος στα γεννητικά όργανα. Επειδή η εξέλιξη της νόσου είναι ταχύτατη, ιδίως όταν συνυπάρχει προδιαθεσικός παράγοντας, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και η ανοσοανεπάρκεια, συνιστάται η άμεση νοσοκομειακή αντιμετώπιση. Γενικότερα η επιβίωση τους ασθενούς, εξαρτάται από την γρηγορότερη διάγνωση της νόσου.

Συμπερασματικά τονίζουμε, τόσο για τις φλεγμονές των όρχεων , όσο και για την προαγωγή της συνολικής μας υγείας, ο καθένας από εμάς θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένος και να αναζητά άμεσα συμβουλή από τον γιατρό του, όταν διαπιστώσει κάποια αλλαγή στο σώμα του ή όταν νιώσει κάποια ενοχλητικά συμπτώματα.

Κιρσοκήλη

Η κιρσοκήλη είναι η παθολογική ελικοειδής κιρσοειδής διάταση των φλεβών του όρχεως. Οι φλέβες αυτές είναι υπεύθυνες για την επιστροφή του φλεβικού αίματος από τον όρχι προς την καρδιά. Ανατομικά στις φλέβες υπάρχουν μια σειρά από βαλβίδες που ρυθμίζουν την επιστροφή του αίματος. Ο σκοπός των βαλβίδων αυτών, είναι να εμποδίζουν το αίμα να παλινδρομεί προς τα πίσω και να λιμνάζει. Όμως πολλές φορές οι βαλβίδες αυτές ανεπαρκούν και έτσι το αίμα αντί να επιστρέφει προς την καρδιά, συσσωρεύεται γύρω από τον όρχι, λιμνάζει και τότε οι φλέβες διογκώνονται και αποκτούν μια κιρσοειδή διαμόρφωση, την κιρσοκήλη.

Αυτή η διεύρυνση των φλεβών του ορχικού πλέγματος που ονομάζουμε κιρσοκήλη, στην ουσία πρόκειται για φλεβική ανεπάρκεια, όπως οι κιρσοί στα πόδια. Το ποσοστό της κιρσοκήλης στους άρρενες 12-25 ετών ανέρχεται στο 15-20%, ενώ σε περιπτώσεις ανδρικής υπογονιμότητας φτάνει μέχρι και 50%. Η κιρσοκήλη εμφανίζεται συνήθως στον αριστερό όρχι σε ποσοστό 80 με 85%, στο 3% μόνο δεξιά και 12-17% αμφοτερόπλευρα.

Συμπτωματολογία:

Η κιρσοκήλη δεν προκαλεί ιδιαίτερα θορυβώδη συμπτώματα. Αποκτά ιδιαίτερη κλινική σημασία όταν επηρεάζει αρνητικά την ικανότητα του άνδρα προς γονιμοποίηση. Εάν υπάρχει επί μακρό χρονικό διάστημα, τότε οδηγεί σε ποσοστό 7-25% των περιπτώσεων, σε ατροφία των όρχεων. Σε κάποιες περιπτώσεις, ο ασθενής με κιρσοκήλη μπορεί να νιώθει ένα αίσθημα βάρους, ή τραβήγματος, ή και μερικές φορές αιφνίδιου και εντόνου πόνου στην περιοχή του οσχέου. Επίσης η κιρσοκήλη μπορεί να εμφανιστεί και σαν μία ψηλαφητή μάζα στο άνω μέρος του όρχεως, ακόμη και να είναι ορατή σαν γρομπαλάκια που προβάλουν. Στην ψηλάφηση του ορχι-σπερματικού τόνου, περιγράφεται σαν ένας μικρός "σάκος με σκουλήκια". Παρόλο που δεν είναι εντελώς ξεκάθαρος ο λόγος που η κιρσοκήλη μπορεί να βλάψει την ποιότητα του σπέρματος και να προκαλέσει υπογονιμότητα στον άνδρα, κάποιοι ερευνητές το αποδίδουν στο γεγονός της αυξημένης θερμοκρασίας στον όρχι λόγω της παραμονής του στάσιμου φλεβικού αίματος.

Αίτια:

Η κιρσοκήλη αποτελεί απλά μια τυχαία κατασκευαστική διαταραχή των φλεβών, χωρίς να οφείλεται σε κληρονομικούς ή παθολογικούς λόγους. Συζητούνται διάφορα αίτια, όπως η ανώμαλη εκβολή της αριστερής σπερματικής φλέβας, η συμπίεση της αρ. σπερματικής φλέβας (φαινόμενο του καρυοθραύστη) καθώς και η ανεπάρκεια των βαλβίδων της φλέβας.

Διάγνωση:

Η διάγνωση της κιρσοκήλης τίθεται από τον ουρολόγο, με την κλινική εξέταση του ασθενούς σε όρθια και κατακεκλιμένη θέση και αναλόγως του μεγέθους και της σοβαρότητάς της, κατατάσσεται σε τρεις κατηγορίες: Η πρώτου βαθμού κιρσοκήλη - grade I, είναι μικρή και μπορεί να γίνει ψηλαφητή από τον ουρολόγο μόνο με τον ειδικό χειρισμό valsalva. Η δεύτερου βαθμού κιρσοκήλη – grade II, είναι μέτρια σε μέγεθος και εύκολα ανιχνεύσιμη από τον ουρολόγο με την ψηλάφηση. Η τρίτου βαθμού κιρσοκήλη – grade III, είναι εμφανής επισκοπικά στο δέρμα του οσχέου, ιδιαίτερα σε όρθια θέση αφού υπάρχει μεγάλη διάταση. Ο ουρολόγος σε συνέχεια της κλινικής του εξέτασης, θα υποβάλει τον ασθενή σε υπερηχογράφημα τρίπλεξ και θα τον παραπέμψει σε εργαστηριακό έλεγχο σπερμοδιαγράμματος.

Θεραπεία:

Η θεραπεία της κιρσοκήλης είναι χειρουργική. Η επέμβαση παλαιότερα γινόταν με ανοικτό χειρουργείο ή λαπαροσκοπικά στην κοιλιακή ή στην βουβωνική περιοχή. Τελευταία χρησιμοποιείται η μέθοδος της μικροχειρουργικής κατά την οποία γίνεται μια πολύ μικρή τομή 3-4 εκατοστών για την υποβουβωνική προσπέλαση ενός χειρουργικού μικροσκοπίου ώστε να επιτευχθεί η ακριβέστατη απολίνωση των φλεβών. Η επέμβαση με τη μικροχειρουργική μέθοδο είναι ανώδυνη και απαιτεί συνήθως μία ημέρα παραμονής του ασθενούς στο νοσοκομείο. Μετά την επέμβαση η ποιότητα του σπέρματος βελτιώνεται σε ποσοστό από 50-90% ανάλογα με την ηλικία του ασθενούς. Φαίνεται ότι όσο νωρίτερα διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί, τόσο καλυτέρα είναι τα αποτελέσματα της επέμβασης.

Επίσης αν ο πόνος στον όρχι οφείλεται στην κιρσοκήλη, τα αποτελέσματα της επέμβασης αγγίζουν το 100%. Τρεις μήνες μετά την επέμβαση, (τόσο διαρκεί περίπου ο κύκλος της σπερματογένεσης), ο ουρολόγος θα δώσει στον ασθενή επανάληψη του σπερματοδιαγράμματος, για να προσδιοριστούν τα οφέλη. Αν μία μικρή κιρσοκήλη δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, τότε θα επιδεινωθεί σε μεγαλύτερη και ενδεχομένως να επηρεάσει αρνητικά την γονιμότητα του άνδρα. Επίσης η ορθοστασία, η κόπωση και η βαριά σωματική εργασία επιβαρύνουν μία μικρή κιρσοκήλη, καθώς αυξάνεται η παλινδρόμηση του αίματος οδηγώντας στην διάταση των φλεβών και συνεπώς σε μεγαλύτερη κιρσοκήλη.

Πρόληψη:

Η αυτοεξέταση των όρχεων είναι πολύτιμη για την έγκαιρη διάγνωση των παθήσεων τους. Ας μην ξεχνάμε ότι η έγκαιρη διάγνωση, μπορεί να μας σώσει από σοβαρότερες παθήσεις όπως ο καρκίνος των όρχεων. Οι έφηβοι και άνδρες που αισθάνονται στην περιοχή του οσχέου και στους όρχεις, βάρος, ανώδυνη σκληρία, πόνο ή πρήξιμο, πρέπει άμεσα να συμβουλευτούν τον ουρολόγο τους.

Η Υδροκήλη

Η υδροκήλη είναι η συλλογή υγρού στο σάκο που περιβάλλει τον όρχι, η οποία προκαλεί διόγκωση του οσχέου και μπορεί να αφορά τον έναν ή και τους δύο όρχεις. Η συλλογή του υγρού είναι προοδευτική και ανώδυνη. Εμφανίζεται συχνά σε νεογνά, ως συγγενής υδροκήλη και συνήθως υποχωρεί μέσα στον πρώτο χρόνο της ζωής. Διακρίνουμε την ιδιοπαθή υδροκήλη, όταν δεν βρίσκεται κανένα συγκεκριμένο αίτιο, παρά τις εξετάσεις και την δευτεροπαθή υδροκήλη, η οποία είναι αντιδραστική εκδήλωση σε οποιαδήποτε πάθηση του όρχεως και της επιδιδυμίδας.

Συμπτωματολογία:

Τις περισσότερες φορές η υδροκήλη είναι μια ασυμπτωματική πάθηση χωρίς να δημιουργεί κάποια σοβαρή επιπλοκή στην υγεία του άνδρα και περιορίζεται μόνο στο αισθητικό πρόβλημα. Όταν όμως μεγαλώσει το μέγεθος της σε σημαντικές διαστάσεις, μπορεί να προκαλέσει αίσθημα βάρους, δυσφορία και χρόνιο ορχικό άλγος. Επίσης μία μεγάλη υδροκήλη με αυξημένη πίεση του ενδοοσχεϊκού υγρού μπορεί να οδηγήσει σε σταδιακή ατροφία του όρχι και σε υπογονιμότητα. Επιπλέον ο ασθενής με υδροκήλη πολλές φορές παρουσιάζει δερματικές φλεγμονές και εξανθήματα στο όσχεο και στις μηροβουβωνικές πτυχές, λόγω της συνεχόμενης τριβής της διογκωμένης περιοχής. Άλλα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο ασθενής, είναι στο βάδισμα, στην καθιστή θέση και κατά την σεξουαλική επαφή, λόγω της πίεσης στο όσχεο.

Αίτια:

Όπως προαναφέραμε στους ενήλικες άνδρες, η δευτεροπαθής υδροκήλη μπορεί να αναπτυχθεί ως αποτέλεσμα κάποιας φλεγμονής ή τραυματισμού του όρχεως. Τέτοια φλεγμονή μπορεί να προκληθεί είτε από μόλυνση της επιδιδυμίδας, είτε από μόλυνση του όρχεως. Επειδή όμως η οποιαδήποτε διόγκωση μπορεί να ελλοχεύει πάντα την υποψία καρκίνου του όρχεως, οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε την πάθηση με άκρα σοβαρότητα.

Διάγνωση:

Η διάγνωση της υδροκήλης, τίθεται με την κλινική εξέταση από τον ουρολόγο. Ωστόσο ο ουρολόγος για να διαγνώσει καλύτερα την πάθηση και για να αποκλείσει τυχόν υποψία κακοήθειας, θα διενεργήσει υπερηχοτομογράφημα, το οποίο δίνει επιπλέον πληροφορίες για την κατάσταση του όρχι, καθώς και διαφανοσκόπηση. Η διαφανοσκόπηση γίνεται με την τοποθέτηση φωτεινής πηγής στη μια πλευρά του οσχέου, ώστε να επιτευχτεί η διαπερατότητα της διόγκωσης από το φως στην άλλη πλευρά και ο έλεγχος αυτής. Επίσης σε υποψία παρουσίας βακτηριακής λοίμωξης, όπως για παράδειγμα η επιδιδυμίτιδα, ο ουρολόγος θα παραπέμψει τον ασθενή για εργαστηριακές αιματολογικές εξετάσεις, καθώς και για καλλιέργειες ούρων & σπέρματος. Στην παθολογική κατάσταση της υδροκήλης, είναι πολύ σημαντικό να αποκλεισθούν όλα τα ενδεχόμενα πιθανής κακοήθειας στον όρχι. Όπως έχουμε αναφέρει και στην σχετική μας σελίδα για τον «καρκίνο των όρχεων», θεωρούμε ότι κάθε αλλαγή στην μορφολογία της περιοχής των όρχεων είναι καρκίνος, μέχρις ιστολογικής αποδείξεως του αντιθέτου.

Θεραπεία:

Η οριστική θεραπεία τη υδροκήλης είναι η χειρουργική κένωση του υγρού και ταυτόχρονα η πλαστική αποκατάσταση με εκτομή, αναστροφή ή πτύχωση του ελυτροειδούς, ώστε να αποτραπεί η εκ νέου συγκέντρωση υγρού. Η απλή παρακέντηση δεν συνίσταται διότι μπορεί να προκληθεί λοίμωξη στον όρχι και βέβαια σε μικρό χρονικό διάστημα το υγρό θα αρχίσει να συσσωρεύεται και πάλι. Η επέμβαση γίνεται με γενική ή ραχιαία αναισθησία και ο ασθενής εξέρχεται από την κλινική, συνήθως την επόμενη ημέρα. Η επέμβαση είναι πολύ καλά ανεκτή και ο ασθενής δεν θα αντιμετωπίσει κανένα πρόβλημα κατά την αποθεραπεία του. Η πλήρης επούλωση του τραύματος γίνεται εντός περίπου δύο εβδομάδων και αν ο ασθενής εργάζεται σε γραφείο, μπορεί να επιστρέψει στα καθήκοντά του σε 3-5 ημέρες μετά την επέμβαση.

Πρόληψη:

Στα πλαίσια για την πρόληψη όλων των παθήσεων των όρχεων, ο κάθε άνδρας θα πρέπει να τηρεί την μηνιαία αυτοεξέταση των όρχεων του. Σε περίπτωση που παρατηρήσει τυχόν αλλαγές, ως προς την δομή, την υφή και το μέγεθος, θα πρέπει να απευθυνθεί άμεσα στον ουρολόγο του.

Ο καρκίνος των όρχεων

Ο καρκίνος των όρχεων είναι σχετικά σπάνιος, αποτελεί δε περίπου το 1% όλων των νεοπλασιών του άνδρα. Στην ηλικία μεταξύ 25-35 ετών αποτελεί, με ποσοστό πάνω από 10%, τη συχνότερη αιτία θανάτου από νεοπλασίες. Όλες οι ηλικίες μπορεί να εμφανίσουν όγκους των όρχεων, το 70% όμως από αυτούς αποκαλύπτονται στην ηλικία 20-40 ετών. Για τον καρκίνο των όρχεων έχουν ενοχοποιηθεί κατά καιρούς διάφοροι παράγοντες, συγγενείς ή επίκτητοι. Τέτοιοι παράγοντες είναι η κρυψορχία, οι επαναλαμβανόμενοι τραυματισμοί, οι φλεγμονές, διάφοροι ενδοκρινικοί παράγοντες και η κληρονομικότητα.

Το ελπιδοφόρο είναι ότι ο καρκίνος των όρχεων, είναι πλήρως αντιμετωπίσιμος και έχει καλή πρόγνωση, φτάνει να εντοπιστεί εγκαίρως. Οι περισσότεροι καρκίνοι των όρχεων προέρχονται από τα γεννητικά κύτταρα, δηλαδή τα κύτταρα που εμπλέκονται στην παραγωγή του σπέρματος. Οι καρκίνοι των όρχεων χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες, ανάλογα με τον ακριβή τύπο των κυττάρων που προκαλεί τον καρκίνο. Τα σεμινώματα, που συμβαίνουν στο 50% περίπου των περιπτώσεων και τους μή σεμινωματώδεις όγκους. Στην ηλικία μεταξύ 20 και 30 ετών υπερτερούν οι μη σεμινωματώδεις όγκοι, ενώ άνω των 30 ετών τα σεμινώματα.

Συμπτωματολογία:

Τυπικό πρώτο σύμπτωμα ενός ορχικού νεοπλάσματος είναι η ανώδυνη διόγκωση του όρχεως στο 85% των περιπτώσεων. Μερικά άλλα συμπτώματα του καρκίνου των όρχεων, περιλαμβάνουν:

  • Αλλαγές στην υφή των όρχεων όπως ψηλαφητές μάζες, ή εξογκώματα, ή οζίδια που μπορεί να είναι επώδυνα ή όχι.
  • Αύξηση του μεγέθους των όρχεων.
  • Αίσθημα βάρους στο όσχεο ή και στο κάτω μέρος της κοιλιάς.
  • Πόνος στο κάτω μέρος της κοιλιάς, της πλάτης, ή στη βουβωνική χώρα.
  • Οίδημα του οσχέου ή συσσώρευση υγρού.
  • Διογκωμένοι λεμφαδένες.
  • Απώλεια βάρους.
  • Πυρετός που δεν υποχωρεί.
  • Γενικευμένη κόπωση για μεγάλο χρονικό διάστημα.
  • Επί μεταστάσεων μπορεί να εμφανιστεί δυσκολία στην αναπνοή, πόνος στο στήθος και βήχας.

 

Αίτια:

Οι κύριοι προδιαθεσικοί παράγοντες στην εμφάνιση του καρκίνου των όρχεων είναι:

  • Η κρυψορχία.
  • Η ατροφία των όρχεων.
  • Η μικρολιθίαση των όρχεων.
  • Ορισμένες μορφές ακτινοβολίας.
  • Η αυξημένη θερμοκρασία στο όσχεο.
  • Το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου όρχεως.
  • Η λοίμωξη από AIDS.

 

​Επιπλέον όταν ένας άνδρας νοσήσει από καρκίνο στο έναν όρχι, τότε διατρέχει αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου και στον άλλον. Παρότι δεν αποτελούν την αιτία, πολλές φορές ορισμένες παθολογικές καταστάσεις, υποδηλώνουν υποψία κακοήθειας και θα πρέπει να διερευνώνται. Τέτοιες παθολογικές καταστάσεις είναι:

  • Η γυναικομαστία
  • Η υπογονιμότητα
  • Η διόγκωση του όρχεως
  • Η υδροκήλη

 

Διάγνωση:

Η διάγνωση του καρκίνου του όρχεως είναι ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΗ. "Κάθε όγκος είναι καρκίνος, μέχρις ιστολογικής αποδείξεως του αντιθέτου''. Γι’ αυτό όταν υπαρχή ισχυρή υποψία κακοήθειας και ο εργαστηριακός και απεικονιστικός έλεγχος είναι ασαφής, γίνεται ριζική χειρουργική αφαίρεση του όρχι. Επειδή τα συμπτώματα στους όρχεις μπορεί να οφείλονται σε διάφορες παθολογικές καταστάσεις (πχ. ορχίτιδα, επιδιδυμίτιδα, υδροκήλη, κ.α) και όχι εξ’ ανάγκης σε καρκίνο, ο ουρολόγος θα ορίσει τη διάγνωση, εκτιμώντας όλες τις παραμέτρους της διαγνωστικής φαρέτρας της ουρολογίας.

Αρχικά ο ουρολόγος θα λάβει από τον ασθενή ένα πλήρες ιστορικό. Στην συνέχεια θα εξετάσει κλινικά τον ασθενή και θα ψηλαφίσει τους όρχεις με λεπτομέρεια και θα διενεργήσει υπερηχογράφημα του οσχέου, για τυχόν ύπαρξη κακοήθων ενδορχικών μαζών, που απεικονίζονται ως υπόηχες εστιακές ανωμαλίες ή ως διάχυτες βλάβες. Στο 90% των περιπτώσεων ο όγκος διαπιστώνεται με την ψηλάφηση κατά την κλινική εξέταση. Επί υπόνοιας νεοπλασίας, ο ουρολόγος θα ζητήσει έναν ευρύτερο εργαστηριακό και απεικονιστικό έλεγχο με:

  • Αξονική τομογραφία κοιλίας και πυέλου για τον έλεγχο ύπαρξης λεμφαδενικών ή ηπατικών μεταστάσεων.
  • Ακτινογραφία θώρακος ή και μερικές φορές αξονική θώρακος.
  • Γενική αίματος και πλήρεις βιοχημικές εξετάσεις για καρκινικούς δείκτες (AFP, HCG β, LDH, κ.α.).

 

Όπως προαναφέραμε στην εισαγωγή μας, οι βασικοί ιστολογικοί τύποι του καρκίνου των όρχεων είναι τα σεμινώματα και οι μή σεμινωματώδεις όγκοι. Οι δύο αυτοί τύποι αποτελούν το 95% των όγκων και πρόκειται για όγκους των γεννητικών κυττάρων. Το υπόλοιπο 5% των όγκων, αφορά όγκους άλλης υφής, όπως το γοναδοβλάστωμα και οι όγκοι από κύτταρα του sertoli ή από κύτταρα Leydig. Εξαιρετική σημασία ως προς την αντιμετώπιση και την πρόγνωση, έχει η σταδιοποίηση της κακοήθειας, όπως για παράδειγμα αν εντοπίζεται στον όρχι ή αν υπάρχουν μεταστάσεις στους οπισθοπεριτοναϊκούς λεμφαδένες και πάνω από το διάφραγμα.

Θεραπεία:

Η πρόγνωση του καρκίνου των όρχεων, είναι πολύ καλή. Η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση δίνουν ολοκληρωτική ίαση στον ασθενή. Γενικότερα η σύγχρονη ιατρική αντιμετωπίζει επιτυχώς τον καρκίνο των όρχεων, ακόμα και αν αυτός έχει εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος. Η Θεραπευτική αντιμετώπιση αποφασίζεται ανάλογα, με τον ιστολογικό τύπο του όγκου, την ύπαρξη ή όχι μεταστάσεων και περιλαμβάνει:

  • Ριζική υψηλή Ορχεκτομή που είναι το πρώτο βήμα επί όλων των όγκων του όρχεως.
  • Λεμφαδενεκτομή (οπισθοπεριτοναϊκός λεμφαδενικός καθαρισμός).
  • Ακτινοθεραπεία (οπισθοπεροτοναϊκού χώρου).
  • Χημειοθεραπεία (σισπλατίνη, μπλεομυκίνη ).

 

Ειδικότερα η ριζική χειρουργική αφαίρεση του όρχεως, είναι μια επέμβαση που δε διαρκεί πολύ χρόνο και χωρίς ιδιαίτερες επιπλοκές, ενώ ο ασθενής την επόμενη ημέρα παίρνει εξιτήριο. Μάλιστα, για να μην επιβαρυνθεί ο ασθενής ψυχολογικά, μπορεί να τοποθετηθεί στην θέση του αφαιρουμένου όρχεως, ορχική πρόθεση με άριστο αισθητικό αποτέλεσμα. Ωφέλιμο είναι επίσης πριν την ορχεκτομή, η συλλογή σπέρματος από τον ασθενή και η κατάψυξη του, σε τράπεζα σπέρματος. Μετά την θεραπευτική αντιμετώπιση του καρκίνου, ο ασθενής θα πρέπει να παρακολουθείται και να υποβάλλεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα σε αιματολογικές εξετάσεις, ακτινογραφίες θώρακα και αξονικές τομογραφίες κοιλίας. Με την πάροδο του χρόνου η παρακολούθηση αυτή αραιώνει αλλά δεν παύει, αφού θα πρέπει να αποκλειστεί εντελώς κάθε ενδεχόμενο υποτροπής.

Πρόληψη:

Ο καρκίνος των όρχεων προλαμβάνεται με τον ίδιο τρόπο που προλαμβάνεται ο καρκίνος του μαστού, δηλαδή με αυτοεξέταση. Όλοι οι άνδρες ανεξαιρέτως, θα πρέπει να ψηλαφούν το όσχεο τους και να παρατηρούν τυχόν αλλαγές στο μέγεθος και το βάρος κάθε όρχεως. Ειδικότερα οι νέοι ηλικίας 15-35 χρόνων, θα πρέπει να τηρούν την μηνιαία αυτοεξέταση των όρχεων τους, ώστε αν παρατηρήσουν τυχόν αλλαγές, να απευθυνθούν άμεσα στον ουρολόγο τους. Πρέπει να τονίσουμε ιδιαίτερα ότι παρόλο που ο καρκίνος των όρχεων είναι μία κακοήθη νόσος, εντούτοις είναι επιτυχώς αντιμετωπίσιμος με πολύ υψηλά ποσοστά ίασης.

Παράδειγμα αποτελεί ο πρωταθλητής της ποδηλασίας Lance Edward Armstrong, (λανσάρισε τη μόδα με τα βραχιολάκια), που νόσησε από προχωρημένο ορχικό καρκίνο, ο οποίος είχε κάνει μεταστάσεις στους πνεύμονες και τον εγκέφαλό του. Όμως θεραπεύτηκε εντελώς και μάλιστα κέρδισε επτά φορές τον ποδηλατικό γύρο της Γαλλίας.